Wyrok Sądu II instancji w sprawie niedozwolonego charakteru waloryzacji kredytu według kursu CHF
Postępowanie przed Sądem Apelacyjnym w Szczecinie, które zakończyło się wydaniem omawianego wyroku, toczyło się na skutek apelacji banku od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z 7 listopada 2014 r. O rozstrzygnięciu Sądu I instancji, uznającym częściowo powództwo w przedmiocie pozbawienia bankowego tytułu egzekucyjnego klauzuli wykonalności, pisaliśmy już w UCLP.
Wyrok ten stanowi dla wielu „frankowiczów” potwierdzenie, że ich roszczenia przeciwko bankom, wynikające ze stosowania przez banki niedozwolonych postanowień umownych w kredytach waloryzowanych według kursu franka szwajcarskiego (kredyty frankowe), są w pełni zasadne.
Powódka kwestionowała przede wszystkim zgodność z prawem zapisu dotyczącego waloryzacji udzielonego kredytu w złotych polskich na franki szwajcarskie według kursu kupna tej waluty określonego na podstawie jej kursu wskazanego w tabeli kursowych banku z dnia i godziny uruchomienia kredytu, jak również zapisu o tym, że rata kredytu spłacana jest w złotych polskich po uprzednim przeliczeniu raty (wyrażonej w CHF) według kursu sprzedaży franków szwajcarskich wskazanej w tabeli kursowej banku obowiązującej na dzień spłaty kredytu z godziny 14:50.
Dla posiadaczy kredytów frankowych szczególnie istotne jest stanowisko Sądu Apelacyjnego, że niektóre z postanowień umowy zawartej przez powódkę z bankiem (w szczególności postanowienia, o których była mowa powyżej) spełniły przesłanki określone w art. 3851 KC, bowiem nie dotyczyły głównych świadczeń stron umowy, nie zostały indywidualnie uzgodnione i kształtowały prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
Zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości i nie wymaga szczególnego wywodu kwestia tego, że klauzula waloryzacyjna nie należy do postanowień określających główne świadczenia stron, a jest jedynie postanowieniem, które w sposób pośredni jest z nimi związane przez wywieranie wpływu na wysokość świadczenia głównego.
W ocenie Sądu Apelacyjnego wybór wysokości kredytu udzielonego w złotych polskich oraz rodzaju kredytu jest elementem indywidualnych uzgodnień. Niekoniecznie jest tak jednak w przypadku pozostałych postanowień umowy kredytowej, określających obowiązki stron, gdyż praktyka obowiązująca na rynku pokazuje, że decyzja o wyborze gotowego produktu oznacza akceptację warunków, na jakich jest on udzielany. Ich przyjęcie lub nie decyduje o tym, czy umowa zostanie zawarta. Co więcej, Sąd uznał, że samo potwierdzenie zaznajomienia się z danym postanowieniem przez konsumenta nie oznacza automatycznie, że zostało ono indywidualnie uzgodnione.
Słusznie Sąd Apelacyjny stwierdził, że skoro kwestionowane przez powódkę były postanowienia dotyczące mechanizmu przeliczania rat kredytu według tabel kursowych banku, to bank musiałby udowodnić, że przedmiotem indywidualnych ustaleń był również mechanizm tworzenia tychże tabel, co z oczywistych względów nie miało miejsca.
Szczególnie istotne dla „frankowiczów” jest to, że Sąd Apelacyjny uznał, że dokonana przez Sąd Okręgowy w Szczecinie ocena niedozwolonego charakteru postanowień umowy kredytowej w okolicznościach konkretnego stanu faktycznego była trafna.
Sąd Okręgowy miał podstawę do uznania, że klauzula abuzywna uznana za niedozwoloną na podstawie wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 27.12.2010 r., XVIII AmC 1531/09, dotyczy tego samego przedsiębiorcy i co za tym idzie – po dokonaniu własnej oceny słusznie stwierdził, że jest ona abuzywna również w przypadku umowy kwestionowanej przez powódkę.
- wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 14 maja 2015 r., sygn. akt ACa 16/15
Dalsze informacje:
- Klauzule niedozwolone w umowach kredytowych
- TSUE o kredytach denominowanych według kursu CHF
- Konsument ma interes prawny w żądaniu uznania już wpisanego do rejestru wzorca za niedozwolony
- Waloryzacja rat kredytu według tabeli kursu CHF ustalanej przez bank – klauzule abuzywne w umowach kredytu hipotecznego