„Zamówienie z obowiązkiem zapłaty” a „sfinalizuj rezerwację” – jednoznaczne potwierdzenie dla konsumenta

Zgodnie z art. 8 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2011/83 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość przy użyciu środków elektronicznych przedsiębiorca zapewnia, aby konsument w momencie składania zamówienia wyraźnie przyjął do wiadomości, że zamówienie pociąga za sobą obowiązek zapłaty. Jeżeli w celu złożenia zamówienia wymagane jest aktywowanie przycisku lub podobnej funkcji, przycisk lub podobna funkcja muszą być oznaczone w łatwo czytelny sposób jedynie z użyciem słów »zamówienie z obowiązkiem zapłaty« lub równoważnego jednoznacznego sformułowania informującego, że złożenie zamówienia pociąga za sobą obowiązek zapłaty na rzecz przedsiębiorcy.

Sankcją za nieprzestrzeganie powyższego wymogu jest brak związania konsumenta umową.

Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-249/21 rozpatrywał pytanie prejudycjalne niemieckiego sądu, które sprowadzało się do kwestii, czy napis „Sfinalizuj rezerwację” widniejący na przycisku rezerwacji umieszczonym na stronie internetowej www.booking.com spełnia wymóg określony w dyrektywie (i implementujących ją przepisach prawa krajowego).

Co do zasady ocena powyższej kwestii należy do sądu krajowego, jednak TSUE dostarczył pewnych wskazówek interpretacyjnych.  Przede wszystkim ocena powinna obejmować wyłącznie użyte w tekście na przycisku pojęcia, niezależnie od okoliczności towarzyszących procesowi rezerwacji.

Sąd krajowy powinien zweryfikować, czy termin „rezerwacja” w języku niemieckim – zarówno w języku potocznym, jak i w odczuciu przeciętnego konsumenta, czyli konsumenta właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego – jest nieodzownie i systematycznie kojarzony z powstaniem obowiązku zapłaty.

Jeśli samo pojęcie „rezerwacja” nie kojarzy się zawsze z odpłatnością, wtedy uznać trzeba, że tekst „sfinalizuj rezerwację” jest niejednoznaczny i że do zawarcia umowy nie doszło.

Podsumowując, w wyroku z 7 kwietnia 2022 r. TSUE uznał, że w celu ustalenia – w kontekście procesu składania zamówienia dotyczącego zawarcia umowy na odległość przy użyciu środków elektronicznych – czy sformułowanie umieszczone na przycisku zamówienia lub podobnej funkcji, takie jak sformułowanie „Sfinalizuj rezerwację”, jest „równoważne” z wyrażeniem „zlecenie z obowiązkiem zapłaty” w rozumieniu tego przepisu, należy oprzeć się wyłącznie na treści sformułowania umieszczonego na tym przycisku lub podobnej funkcji.

– wyrok TSUE z 7 kwietnia 2022 r. w sprawie C-249/21 „Fuhrmann-2”