Wydłużanie terminów płatności jako czyn nieuczciwej konkurencji

Problem opóźnień w płatnościach w obrocie gospodarczym prowadzący do powstawania tzw. zatorów płatniczych istniał na długo przed rozpoczęciem pandemii, jednak nadzwyczajna sytuacja na rynku dodatkowo go pogłębiła.

Zatory płatnicze mogą stanowić zagrożenie dla dalszej działalności małych i średnich przedsiębiorców, którzy na skutek opóźnień w zapłacie za transakcje handlowe, nie są w stanie wywiązać się z własnych obowiązków względem innych podmiotów.

Warto wiedzieć, że od stycznia 2020 r. polski ustawodawca wprowadził do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nowy rodzaj czynu nieuczciwej konkurencji zdefiniowany w art. 17g.

Zgodnie z ustawą czynem nieuczciwej konkurencji jest nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi.

Ma ono miejsce w szczególności w przypadku naruszenia przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, która określa maksymalne terminy płatności między przedsiębiorcami, a także przewiduje uprawnienia na wypadek niewywiązywania się przez kontrahenta z obowiązku zapłaty, w tym określa wysokość odsetek za opóźnienie oraz przyznaje w pewnych przypadkach prawo do wypowiedzenia umowy.

Za czyn nieuczciwej konkurencji uznawane jest także wydłużanie terminów zapłaty polegające na rażącym odstępstwie od dobrych praktyk handlowych, które narusza zasadę działania w dobrej wierze i zasadę rzetelności, jak również na niedostosowaniu do harmonogramu dostawy towarów lub harmonogramu wykonania usługi czy nieuwzględnieniu właściwości towaru lub usługi, które są przedmiotem umowy.

Warto pamiętać, że przy ocenie, czy doszło do popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji, konieczne jest każdorazowo ustalenie, czy działanie jest sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami ora czy  zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Nie każdy przypadek wydłużenia terminu płatności będzie więc spełniał warunek uznania za czyn nieuczciwej konkurencji.

Jednakże w razie stwierdzenia, że stosowana przez kontrahenta praktyka jest nieuczciwa, przedsiębiorca może skorzystać z roszczeń przewidzianych w ustawie, w tym między innymi żądać zaniechania nieuczciwych działań czy usunięcia ich skutków, a także naprawienia wyrządzonej nimi szkody.

Ponadto uprawnienia kontrolne wobec przedsiębiorców naruszających zasady określone w ustawie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych posiada Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Postępowanie może zostać wszczęte w przypadku stwierdzenia prawdopodobieństwa nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i może prowadzić do nałożenia administracyjnej kary pieniężnej.