Opakowania o prostej formie a ryzyko wprowadzenia konsumenta w błąd

Postępowanie dotyczyło roszczenia o zaniechanie czynów nieuczciwej konkurencji, polegających na kopiowaniu zewnętrznej postaci produktów w sposób wprowadzający przeciętnego klienta w błąd co do tożsamości producenta. Konkurent wprowadzał do obrotu cukierki w papierkach w pionowo biało-żółte pasy z czarnym napisem „krówka” i wizerunkiem krowy w owalu na białym tle, które były łudząco podobne do papierków stosowanych przez powoda.

Powód argumentował, że od 1994 r. produkuje cukierki typu „krówka”, które konsekwentnie owija w charakterystyczne papierki w biało-żółte pasy z brązowym napisem i stylizowanym rysunkiem krowy w brązowej ramce. Owinięte cukierki były następnie pakowane w żółto-biało-ciemnobrązowe opakowania (torebki) z ciemnobrązowym napisem i rysunkiem krowy w kolorze brązowym oraz dolną częścią w postaci przezroczystej folii, przez którą widać było cukierki znajdujące się wewnątrz torebki. Powód wskazywał, że forma oraz kolorystyka opakowań jest rozpoznawalna wśród konsumentów i jest kojarzona jednoznacznie z powodem jako producentem.

Sąd Apelacyjny w pierwszej kolejności wskazał, że ochrona na podstawie art. 10 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czy też art. 296 prawa własności przemysłowej przysługuje, jeżeli opakowanie jest w „w całości wyróżniające” i posiada „zdolność indywidualizowania produktu” i wskazuje na „jego pochodzenie od określonego przedsiębiorcy”. Ponadto Sąd Apelacyjny uznał, że wymaganie zdolności indywidualizowania nie jest jednoznaczne z koniecznością nadania opakowaniu szczególnej i wyjątkowej formy o ponadprzeciętnych walorach estetycznych. Zdolność indywidualizowania mają również opakowania o prostym wzorze, jeżeli tylko dostatecznie wyróżniają towar i tworzą skojarzenia z producentem towaru.

W omawianym wyroku Sąd Apelacyjny nie uwzględnił jednak roszczenia powoda z uwagi na to, iż w sprawie nie zachodzi ryzyko wprowadzenia konsumenta w błąd. Opakowanie używane przez powoda nie jest bowiem niepowtarzalne, a zatem nie pozwala na indywidualizację oferowanego produktu. Opakowania cukierków typu „krówka” są przez wielu producentów komponowane w podobny sposób, gdyż biało-żółty kolor opakowań jest pośród konsumentów kojarzony powszechnie odpowiednio z mlekiem i karmelem.

Przeciętny konsument, który według wzorca przyjętego w europejskim i polskim orzecznictwie, jest osobą dostatecznie dobrze poinformowaną, uważną i ostrożną, zdaje sobie sprawę z powyższego i sama szata kolorystyczna opakowania nie jest w stanie spowodować konfuzji co do tożsamości producenta i pochodzenia produktu.

• wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 26 czerwca 2015 r., sygn. akt I ACa 1028/14