Wprowadzające w błąd informacje w ofercie przetargowej oraz oznakowanie towarów
Przedstawienie w toku postępowania o udzielenie zamówienia przetargowego wprowadzających w błąd informacji może z jednej strony stanowić podstawę wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 24 PZP, a z drugiej strony prowadzić do odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt PZP z uwagi na popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji.
Podstawa wykluczenia wykonawcy
Wykluczeniu z postępowania podlega wykonawca, który w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy przedstawieniu określonych kategorii informacji. Są to informacje na temat tego, że wykonawca nie podlega wykluczeniu, spełnia warunki udziału w postępowaniu lub obiektywne i niedyskryminacyjne kryteria. Podobny skutek wywołuje zatajenie tego rodzaju informacji. To samo dotyczy wykonawcy, który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające w błąd zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Przyjmuje się, że przedstawienie takich informacji w zakresie odnoszącym się do kryteriów oceny ofert bez wątpienia ma istotny wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Jednocześnie działanie takie można zakwalifikować jako popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji.
Wprowadzenie w błąd jako czyn nieuczciwej konkurencji
Czynem nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 14 ust. 1 UZNK jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.
Wprowadzające w błąd informacje mogą dotyczyć samego wykonawcy, jego doświadczenia i kwalifikacji, osób, którymi ma zamiar posługiwać się przy wykonywaniu zamówienia, sytuacji prawnej i finansowej, stosowanych materiałów czy rodzaju zrealizowanych prac.
Warunkiem wykluczenia wykonawcy czy odrzucenia oferty jest stwierdzenie przez zamawiającego konkretnych nieprawidłowości. W celu wyjaśnienia okoliczności sprawy zamawiający może wzywać wykonawcę do udzielenia informacji czy przedłożenia dokumentów.
Jako przykład z orzecznictwa, w którym analizowana była kwestia wprowadzających w błąd informacji, wskazać można sprawę, w której już po wyborze oferty jako najkorzystniejszej zarzucane było wykonawcy podanie przez niego nieprawdziwych informacji na temat doświadczenia zawodowego osoby, która sprawować miała funkcję kierownika budowy. Wykonawca zadeklarował, że kierownik budowy posiada wymagane w postępowaniu ponad 8-letnie doświadczenie w kierowaniu robotami bitumicznymi. Oferta tego wykonawcy została wybrana jako najkorzystniejsza, a odwołanie od decyzji złożył inny wykonawca, który ubiegał się o to samo zamówienie, zarzucając swojemu konkurentowi działanie nieuczciwe. W toku postępowania odwoławczego zarzut ten nie potwierdził się, a Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że z dokumentów przedłożonych przez wykonawcę można było wywieść informację o 8-letnim doświadczeniu kierownika budowy, a autentyczność tych dokumentów nie została podważona. Argumenty odwołującego zostały uznane za niewystarczające, a odwołanie oddalono (por. wyrok KIO z 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt KIO 1653/17).
W orzecznictwie wskazuje się, że:
wykluczenie wykonawcy z powodu złożenia nieprawdziwych informacji może nastąpić jedynie wówczas, gdy zamawiający jest w stanie dokonać weryfikacji nieprawdziwości podanych przez wykonawcę informacji, a także w sytuacji jednoznacznego stwierdzenia tej nieprawdziwości. Zatem dla oceny podstaw wykluczenia istotne znaczenie ma okoliczność, że informacja mająca rzeczywisty realny wpływ na wynik postępowania jest obiektywnie niezgodna z rzeczywistością w sposób niebudzący wątpliwości. Zatem pojęcie »nieprawdziwych informacji« może być odnoszone tylko i wyłącznie do składanych w postępowaniu oświadczeniu wiedzy, a nie do oświadczenia woli (por. wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt XIX Ga 179/13).
Błędne oznaczenie towarów
Czynem nieuczciwej konkurencji może być również wprowadzające w błąd oznaczenie towarów oferowanych przez wykonawcę, tj. czyn opisany w art. 10 UZNK, polegający na takim oznaczeniu towarów lub usług albo jego braku, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.
Jednakże tego rodzaju czyn może być popełniony jedynie przez podmiot, na którym spoczywa obowiązek prawidłowego oznakowania produktów (por. wyrok KIO z 24 lutego 2016 r., sygn. akt KIO 183/16. Takim podmiotem co do zasady jest producent, chyba że z przepisów prawa wynika, że również importer czy dystrybutor ponosi odpowiedzialność za oznakowanie towaru.